Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга Э.Батбаяр Монгол Улсын шүүхэд мэдээллийн технологийн дэвшлийг ашиглаж, тодорхой амжилтад хүрснийг дурдлаа. Тухайлбал, шүүхийн шийдвэрийг shuukh.mn цахим санд байршуулж, шүүхийн үйлчилгээнд гэрэгэ киоск төхөөрөмж ашиглаж эхэлсэн зэрэг ил тод байдлыг хангах алхамууд хийсэн. Мөн онлайн шүүх хурал, иргэн, эрүү, захиргааны хэргийн мэдээллийн нэгдсэн санг ашиглаж байгаа, \"ХУР” нэгдсэн системээс 18 төрлийн лавлагаа, мэдээллийг шүүхэд ашиглахаар туршилт хийж эхэлсэн зэрэг цахим шүүхийн суурь тавигдсаныг мэдээлсэн. Цаашид цахим шүүх бүрдүүлэх хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх шаардлага байгааг мөн хэллээ. Шүүхэд мэдүүлэхээс эхлээд хэрэг маргаанаа шүүхээр шийдүүлэх хүртэлх үйл ажиллагаанд мэдээлэл технологийн хөгжлийг ашиглах нь цахим шүүхийн зорилго гэдгийг тэрбээр онцлов.
Хэлэлцүүлгийн үеэр шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн мэдээллийн технологийн хэлтсийн дарга Д.Мөнхзориг, Хэргийн хөдөлгөөний удирдлагын хэлтсийн дарга Ш.Одгэрэл нар Монгол Улсын шүүхийн мэдээллийн технологийн хөгжлийг танилцуулж, цахим шүүх бүрдүүлэхэд тулгамдаж буй асуудлын талаар илтгэл хэлэлцүүллээ. Цахим шүүх бүрдүүлэхэд хууль эрх зүйн орчноос гадна хүний нөөц, мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах зэрэг тулгамдсан асуудал байгааг мэдээлсэн юм.
Шүүхийн үйл ажиллагааг цахимжуулахтай холбоотой эрх зүйн зохицуулалтад анхаарах асуудал, зарим улсын туршлагын талаар Хууль зүйн үйлчилгээний хэлтсийн дарга С.Билгүүн мэдээллээ. Тухайлбал, Эстони улсын цахим шүүхийн системийг танилцуулахдаа цахим хавтаст хэргийг цахим болон цаасан суурьтай байдлаар хадгалахыг хуульчилсан, цахим хавтаст хэргийн систем ашигладаг, цахим нотлох баримтыг ашиглах, цахимаар шүүхэд мэдүүлэхэд зардал бага байдаг зэрэг давуу талыг танилцуулав.
Германы олон улсын хамтын ажиллагааны нийгэмлэгээс Монгол Улсын шүүхэд мэдээллийн технологийн хөгжлийг ашиглахад багагүй хөрөнгө оруулалт хийсэн. Хамгийн сүүлд мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангаж, хамгаалахад зориулж 1.5 тэрбум төгрөгийн техник, технологийн хөрөнгө оруулалт хийсэн. Шүүх, хуулийн байгууллагуудыг цахимжуулах туршлага, баримталж буй бодлого, хэтийн төлвийн талаар Германы олон улсын хамтын ажиллагааны нийгэмлэгийн \"Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн эрх зүйн орчныг баталгаажуулах” төслийн Удирдагч Л.Заяа мэдээлэл хийсэн. Шүүхийг цахимжуулахад хүний нөөцөө бүрдүүлэх нь тулгамдсан асуудал болж байгааг тэрбээр онцлов.
Үүний дараа Цагдаагийн ерөнхий газар, Улсын ерөнхий прокурорын газар, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын үйл ажиллагаанд мэдээллийн технологийн дэвшлийг ашиглаж байгаа талаар хариуцсан албан тушаалтнууд нь мэдээлэл хийнэ.
\"Шүүхэд мэдээллийн технологийн ололт, амжилтыг нэвтрүүлэх хэрэгцээ шаардлага, боломж” хэлэлцүүлэгт Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга, гишүүд, Гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга, бүх шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч, шүүгч болон шүүхийн захиргааны ажилтнууд оролцож байна. Мөн Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, Улсын ерөнхий прокурорын газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар болон Шүүхийн ерөнхий зөвлөлтэй хамтын ажиллагаатай олон улсын болон төрийн бус байгууллага, хуульч, судлаачдын төлөөлөл хэлэлцүүлэгт урилгаар оролцож байна.
Шүүхийн хэвлэл мэдээллийн хэлтэс
Монголын хуульчдын холбооноос 2019 оны 8 дугаар сарын 21-23-ны өдрүүдэд зохион байгуулсан хуульчийн сонгон шалгаруулалтад Увс аймаг дахь сум дундын Иргэний хэргийн анханшатны шүүхийн шүүгчийн туслах Б.Баясгалан тэнцэж, Хуульчдын холбоонд гишүүнээр элссэн байна.
Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.1 дэх хэсэгт \"Хуульч хуульчийн мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрөл авснаас хойш 30 хоногийн дотор Хуульчдын холбоонд тангараг өргөнө” гэж заасныг үндэслэн шинэ хуульчид тангараг өргүүлэх ёслолын ажиллагаагМонголын Хуульчдын холбооны Увс аймаг дахь салбараас тус шүүхийн хурлын танхимд 2019 оны 12 дугаар сарын 03-ны өдөр зохион байгууллаа.
Хуульчийн тангараг өргөх ажиллагаанд шүүгч, прокурор, өмгөөлөгч, шүүхийн захиргааны ажилтнууд оролцож энгэрийн тэмдэг, хуульчийн мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрлийн гэрчилгээг гардуулан өглөө.
1.Шүүгдэгч Д.Отгонбаяр, /Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар /-д холбогдох Увс аймаг дахь Эрүү, Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүх хуралдаан 2019 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдрийн 10 цаг 00 минутад хэлэлцэв.
Шүүх бүрэлдэхүүн:
Даргалагч, Шүүгч: Н.Мөнхжаргал,
Шүүгч: Л.Алтан
Ерөнхий шүүгч: Д.Жамбалсүрэн нарын бүрэлдэхүүнтэй шийдвэрлэсэн.
Шийдвэрлэсэн байдал: Увс аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2019 оны 10 дугаар сарын 18-ны өдрийн 156 дугаар цагаатгах тогтоолыг хүчингүй болгож, Д.Отгонбаярт холбогдох хэргийг дахин хянан хэлэлцүүлэхээр мөн шүүхэд буцааж шийдвэрлэв.
Холбогдогч Д.Даваа-Очир /Зөрчлийн тухай хуулийн тусгай ангийн 14.7 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар /-д холбогдох Увс аймаг дахь Эрүү, Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүх хуралдаан 2019 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдрийн 10 цаг 30 минутад хэлэлцэв.
Шүүх бүрэлдэхүүн:
Даргалагч, Шүүгч: Н.Мөнхжаргал,
Шүүгч: Л.Алтан,
Ерөнхий шүүгч: Д.Жамбалсүрэн нарын бүрэлдэхүүнтэй шийдвэрлэсэн.
Шийдвэрлэсэн байдал: Увс аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2019 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн 229 дугаар шийтгэврийг хэвээр үлдээж, холбогдогч Д.Даваа-Очирын давж заалдах гомдлыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.
Увс аймаг дахь Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхээр 2019 оны 11 дүгээр сарын 25-ны өдрөөс 2019 оны 11 дүгээр 29-ний өдрийн хооронд шийдвэрлэгдсэн хэргийн тойм
1. Б.Алтанзулын нэхэмжлэлтэй хариуцагч Увс аймгийн Наранбулаг сумын Ерөнхий боловсролын 1 дүгээр сургуульд холбогдох \"Ажилгүй байсан хугацааны цалин эрүүл мэндийн болон нийгмийн даатгалын дэвтэрт нөхөн бичилт хийлгэхийг даалгах тухай” иргэний хэргийг хариуцагчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн” 2019 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдрийн 14 цаг 100 минутад шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Шүүх бүрэлдэхүүн:
Ерөнхий шүүгч: Д.Жамбалсүрэн,
Шүүгч: Л.Алтан,
Шүүгч: Н.Мөнхжаргал,
Шийдвэрлэсэн байдал: Увс аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2019 оны 10 дугаар сарын 04-ний өдрийн 398 дугаар шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагчийн давж заалдах гомдлыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.
Тойм гаргасан: Нарийн бичгийн дарга Б.Энхтуяа
1. Ч.Намжимаагийн нэхэмжлэлтэй \"Ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 09 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч: П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал:Нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
2. Б.Түмэндэмбэрэлийн нэхэмжлэлтэй \"Ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 09 цаг 30 минутад хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч: П.Болор
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийг буцааж шийдвэрлэсэн.
3. Ц.Дулмаагийн нэхэмжлэлтэй \"Ажиллаж байсан байлдал тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 10 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
4. Ш.Нямаагийн нэхэмжлэлтэй, \"ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 10 цаг 30 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч: П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
5. Б.Отгонсүрэнгийн нэхэмжлэлтэй, Ц.Цэндмаад холбогдох \"Гэрлэлт сэргээлгэх тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 11 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч шүүгч:. П.Болор
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
6. О.Оролжавын нэхэмжлэлтэй \"ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 08 цаг 30 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардлагын бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
7. Х.Даариймаагийн нэхэмжлэлтэй, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт холбогдох \"Увс аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын 92 дугаар тойргийн шийдвэр гүйцэтгэгч Д.Баттулгын нэхэмжлэгч Х.Бямбажав, Х.Дариймаа нарын эд хөрөнгө битүүмжилсэн 2019 оны 4 дүгээр сарын 11-ний өдрийн үйл ажиллагааг хууль бус болохыг тогтоолгох,тус шийдвэр гүйцэтгэгчийннэхэмжлэгч Х.Бямбажав, Х.Дариймаа нарын эд хөрөнгийг битүүмжилсэн 2019 оны 4 дүгээр сарын 11-ний өдрийн тогтоолуудыг хүчингүй болгуулах,Увс аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын ахлах шийдвэр гүйцэтгэгч С.Мягмаржавын нэхэмжлэгч Х.Бямбажав, Х.Дариймаа нарын гомдлыг хянан шийдвэрлэсэн ажиллагааг хууль бус болохыг тогтоолгох,тусгазрын ахлах шийдвэр гүйцэтгэгч С.Мягмаржавын 2019 оны 4 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 4/1 дүгээр Шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны гомдол хянан шийдвэрлэсэн тогтоол-ыг хүчингүй болгуулах,Увс аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын 92 дугаар тойргийн шийдвэр гүйцэтгэгч Д.Баттулгын 2019 оны 3 дугаар сарын 25-ны өдрийн нэхэмжлэгч Х.Бямбажав, Х.Дариймаа нарын банк дахь хадгаламжийн болон харилцах данс битүүмжилж, хасалт хийсэн ажиллагааг хууль бус болохыг тогтоолгох,тусшийдвэр гүйцэтгэгчийннэхэмжлэгч Х.Бямбажав, Х.Дариймаа нарын банк дахь хадгаламжийн болон харилцах данс битүүмжлэх, хасалт хийх тухай 2019 оны 3 дугаар сарын 25-ны өдрийн тогтоолыг хүчингүй болгуулах, Увс аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын 92 дугаар тойргийн шийдвэр гүйцэтгэгчээс 2019 оны 3 дугаар сарын 21-ний өдөр нэхэмжлэгч Х.Дариймаагаас эд хөрөнгийн мэдүүлэг авсан үйл ажиллагааг хууль бус болохыг тогтоолгох, Увс аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын 92 дугаар тойргийн шийдвэр гүйцэтгэгчийн нэхэмжлэгч Х.Дариймаагаас авсан 2019 оны 3 дугаар сарын 21-ний өдрийн төлбөр төлөгчийн эд хөрөнгийн мэдүүлгийг хүчингүй болгуулах тухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 09 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийг буцааж шийдвэрлэсэн.
8. Я.Гомбын нэхэмжлэлтэй, \"ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” иргэний хэргийг 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 11 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч Л.Дэлгэрцэцэг,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн.
9. Б.Хашхүүгийн нэхэмжлэлтэй, \"ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ны өдрийн 11 цаг 30 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгчЛ.Дэлгэрцэцэг,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн.
10. Н.Золзаяагийн нэхэмжлэлтэй, Э.Ишдоржид холбогдох \"Гэрлэлт цуцлуулж, хүүхдийн асрамж тэтгэлэг тогтоолгох тухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 13 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: Ерөнхий шүүгч Н.Гэрэлтуяа,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
11. Д.Цогбадралын нэхэмжлэлтэй, \"Ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 13 цаг 30 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгчЛ.Дэлгэрцэцэг,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
12. Хас банк ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, Ч.Баттогтоход холбогдох \"Зээлийн гэрээний гүйцэтгээгүй үүрэг буюу үндсэн зээлийн төлсөр 19.500.000 төгрөг, зээлийн хүү 2.434.796,8 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 67.996 төгрөг, нотариатын зардал 8.000 төгрөг, нийт 22.010.792,8төгрөг гаргуулахтухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 14 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
13. Хас банк ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, Л.Гэрэлцэцэгт холбогдох \"Зээлийн гэрээний гүйцэтгээгүй үүрэг, нотариатын зардал нийт3.008.000төгрөгийг гаргуулахтухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээрсарын 01-ний өдрийн 15 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгч П.Болор,
Шийдвэрлэсэн байдал:Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн
14. Ундарга Увс ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, \"Б.Ганчулууныг эрэн сурвалжлуулах тухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 16 цаг 00 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгчЛ.Дэлгэрцэцэг,
Шийдвэрлэсэн байдал: Нэхэмжлэлийн шаардагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.
15. Ц.Балжиннямын нэхэмжлэлтэй, \"ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай” èðãýíèé õýðãèéã 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 16 цаг 30 минутанд шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв.
Даргалагч: шүүгчЛ.Дэлгэрцэцэг,
Шийдвэрлэсэн байдал:Нэхэмжлэлийн шаардагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн.